Wcześniej pisałem już na tym blogu o używaniu zdań zaczynających się od With ….. („Zaczynanie zdania od «With» się opłaca”) czy stosowaniu różnych strategii radzenia sobie z tłumaczeniem terminu „siedziba” („Siedziba” oraz „Siedziba cz. 2 – jak radzić sobie z wszędobylskim «z siedzibą w»”). Dziś kolejny wpis o praktycznych strategiach tłumaczeniowych.
Tym razem chciałem przypomnieć o używanym w angielskim języku prawniczym członie such …. which/as, jak w tych przykładach:
– The conservator shall make such reports as may be required by the Board
– all such authorisations or consents which may be reasonably necessary
Ta konstrukcja bardzo przydaje się szczególnie przy tłumaczeniu na angielski rozbudowanych zdań względnych z użyciem słowa „który/która/które”.
Oto przykład, gdzie jest właściwie konieczna:
„Każda ze Stron przekazała Zamawiającemu wszelkie znajdujące się w jej posiadaniu lub przechowywane w archiwach prywatnych pod jej kontrolą dokumenty, notatki, zdjęcia i inne materiały, oraz ich kopie, zawierające Dane Poufne którejkolwiek ze Stron.”
Jedno z możliwych tłumaczeń:
„Each Party has provided to the Owner any documents, notes, photographs and other materials, including any copies thereof, comprising any Confidential Data of any of the Parties, which are in its possession or which are kept in private archives under its control.”
Mimo użycia przecinka, i tak nie ma całkowitej składniowej pewności, że which nie dotyczy Confidential Data. A odnoszenie which do Confidential Data byłoby przekłamaniem oryginału, gdzie nie ma wątpliwości, że „które” dotyczy dokumentów, notatek, zdjęć itd. Ale wystarczy malutka modyfikacja i ta niepewność znika:
„Each Party has provided to the Owner any such documents, notes, photographs and other materials, including any copies thereof, comprising any Confidential Data of any of the Parties, which are in its possession or which are kept in private archives under its control.”
Mam wrażenie, że dzięki dodaniu such możemy się nawet pokusić o usunięcie przecinka, a przecież wiadomo, że angielski nie lubi przecinków tak bardzo, jak polski.
Co więcej, użycie omawianej konstrukcji pozwala dość łatwo rozbudować tłumaczenie, gdyby w oryginale ktoś na siłę wstawił dalsze określenia przed końcem zdania, np. „zawierające Dane Poufne lub określające zobowiązania którejkolwiek ze Stron”, gdyż istnienie such daje nam nieco więcej możliwości wydłużania członu stojącego przez słowem which bez obawy zgubienia punktu odniesienia dla tego słowa – zawsze będzie wiadomo, że odnosi się ono do tego członu, który stoi zaraz za such.
A zatem: „Each Party has provided to the Owner any such documents, notes, photographs and other materials, including any copies thereof, comprising any Confidential Data or setting out any obligations of any of the Parties, which are in its possession or which are kept in private archives under its control.”
Poniżej garść kolejnych przykładów, w których omawiana konstrukcja może być z powodzeniem użyta. Zwracam uwagę zwłaszcza na pkt 2, gdzie omawiana konstrukcja jest rozbita na dwie części, a mimo to nadal wiadomo, do których rzeczowników odnosi się which (nie ma wątpliwości, że which dotyczy i actions, i documents).
- Wykonawca zapewni ponadto wszelkie uzgodnione z nim środki i materiały niezbędne do realizacji Umowy, których zastosowanie można rozsądnie przewidzieć, mając na uwadze zaawansowanie Inwestycji
The Contractor shall also provide all such facilities and materials agreed with him which are necessary for the fulfilment of the Contract and which may be reasonably foreseen considering the progress of the Project.
- W związku z procesem dochodzenia zaspokojenia Zabezpieczonych Wierzytelności, na uzasadnione żądanie danego Wierzyciela Strony podejmą żądane czynności, w tym czynności procesowe, oraz dostarczą żądane dokumenty.
In the event of enforcement of Secured Receivables, the Parties shall take all such actions, including in connection with litigation, and submit all such documents which a Creditor may reasonably require.
- Sprzedający udostępni niezwłocznie (nie później niż w terminie trzech dni roboczych) na każde uzasadnione żądanie Kupującego, przedłożone na piśmie pod rygorem nieważności, wszelką dokumentację dotyczącą dystrybucji i przechowywania Produktów oraz wykonywania Umowy.
Seller shall provide immediately (but in any case within three business days) any such documentation relating to Product storage or distribution or performance of the Contract as may be reasonably requested by Buyer, provided that each such request must be made in writing to be valid.
Warto zapamiętać (składnia):
Warto stosować konstrukcję „such …. which/as”