Zorganizowana część przedsiębiorstwa

To termin ważny zwłaszcza w kontekście podatkowym. Zresztą właśnie z ustaw podatkowych się wywodzi. Jego definicja brzmi następująco: „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”

Niestety, choć omawiane zagadnienie jest implementacją przepisów i praktyk unijnych, one same nie są terminologicznie jednolite, a na dodatek polski termin jest melanżem.

Od razu powiem, że mamy dwa obszary źródłowe dla naszego dzisiejszego tematu.

1. Szósta Dyrektywa VATowska i nieobowiązująca już dyrektywa 69/335/EWG oraz orzecznictwo i praktyka powstałe na ich podstawie

Te źródła wskazują na zastosowanie słowa part, zatem mamy part of a business oraz part of an undertaking.

Przykładem niech będzie wydany na tle dyrektywy 69/335/EEC wyrok ETS z 13.10.92 w spr. C-50/91 Commerz-Credit-Bank AG, gdzie znajdziemy taki cytat:
… the phrase “part of a business” in Article 7 of Directive 69/335/EEC must be defined as covering any part of an undertaking which constitutes an organized aggregate of assets and persons capable of contributing to the performance of a specified activity.

Inny przykład to wyrok w spr. C‑444/10, Finanzamt Lüdenscheid v. Christel Schriever, i cytowane tam orzecznictwo europejskie, tym razem dotyczące przepisów o VAT. Jednak w VI Dyrektywie o VAT mowa jest o totality of assets or a part thereof, co nam się nie przyda. Natomiast pisząc o tej niemieckiej sprawie, ETS używa terminu (independent) part of an undertaking, zapewne jako tłumaczenie niemieckiego terminu Teilbetrieb.

W tej tradycji sytuują się brytyjskie przepisy z rozporządzenia Value Added Tax (Special Provisions) Order 1995, które w art. 5 brzmi tak:
there shall be treated as neither a supply of goods nor a supply of services the following supplies by a person of assets of his business (…)
(b) their supply to a person to whom he transfers part of his business as a going concern where—
                (i) that part is capable of separate operation (…)

Ponieważ samo part of a business/undertaking nie oddaje całości znaczeniowej naszego polskiego terminu, warto postawić na rozwiązanie brytyjskie. Stąd uważam za sensowne tłumaczenie part of business as a going concern. W praktyce czasem skracam to do going-concern business, jeśli tłumaczony tekst nie zajmuje się rozróżnieniem między przedsiębiorstwem a jego częścią.

2. Dyrektywa o opodatkowaniu połączeń przedsiębiorstw (2009/133/WE) oraz związane z nią orzecznictwo i praktyka

Ta tradycja sugeruje nam branch of activity, które to pojęcie jest tak definiowane w dyrektywie 2009/133/WE: all the assets and liabilities of a division of a company which from an organisational point of view constitute an independent business, that is to say an entity capable of functioning by its own means. Niestety, w polskim tłumaczeniu zostało ono dość nieszczęśliwie przełożone po prostu przez „oddział”, co wydaje się trochę konfundować polskie organy podatkowe, o czym niżej.

O branch of activity traktuje też np. wyrok sądu unijnego z 15.02.2000 r. w spr. C-43/00 Andersen og Jensen ApS.

Nawiasem mówiąc, już widać, skąd polski melanż „części” i „zorganizowanej” – z różnych źródeł unijnych, gdzie używane są słowa organised i organisational.

Które tłumaczenie wybrać? W zasadzie każde z podanych będzie dobre.

A że traktują one o tym samym, napisały same organy podatkowe w Polsce, które poprzez Izbę Skarbową w Katowicach wypowiedziały się na ten temat w piśmie z 15.05.2008 r. (IBPB3/423-133/08/PP):
„Znani komentatorzy prawa wspólnotowego, B. Terra i J. Kajus, analizują bogate orzecznictwo ETS w zakresie rozumienia branch of activity oraz innego używanego zamiennie: totality of assets, i dochodzą do wniosku, iż niezależnie od tego, jak określa się przekazywaną część składników majątkowych w ramach ww. dyrektyw i dyrektyw w zakresie podatku od wartości dodanej (transfer of undertaking, transfer of part of business), chodzi o możliwość zachowania kontynuacji działalności. Polski ustawodawca implementując ww. dyrektywy podał w art. 4a pkt 4 U.p.d.o.p. legalną definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa: [tu definicja, o której mowa na pocżątku niniejszego wpisu].”

Warto zapamiętać (podatki):
zorganizowana część przedsiębiorstwa – part of business as a going concern (skrótowo dla odważnych going-concern business), branch of activity