Dziś trochę o podatkach. Często tam mowa o „obowiązku” i „zobowiązaniu” podatkowym. Mówi się „ograniczony/nieograniczony obowiązek podatkowy”, „obowiązek podatkowy w VAT powstaje”, ktoś „podlega obowiązkowi podatkowemu”. Z drugiej strony można przeczytać, że „organ określił zobowiązanie podatkowe”, czy „zobowiązanie podatkowe spółki w wysokości X zł”.
Przy tłumaczeniu tych terminów trzeba uważać, bo są one w polskim prawie zdefiniowane, a u Anglosasów nie, stąd konfuzja. Definicje tych terminów znajdziemy w Ordynacji podatkowej:
„Art. 4. Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
Art. 5. Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia (…) podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.”
Już widać, że obowiązek podatkowy to jest rzecz ogólna i, co ważne, nieskonkretyzowana. Nie mówimy tu o określonych kwotach podatku, jak w zobowiązaniu podatkowym.
Niestety, wygląda na to, że w angielskim nie ma idealnych odpowiedników tego rozróżnienia. Wyjdźmy od podstawowej propozycji, tj. liability. To słowo może oznaczać i „obowiązek”, i „zobowiązanie” podatkowe, w zależności od kontekstu.
Oto garść przykładów, głównie brytyjskich, gdzie mowa o „obowiązku” podatkowym:
1) It’s important to know if you’re a UK resident or not. This may affect your UK tax liability or your entitlement to Income Tax allowances and exemptions.
2) This part provides guidance to help you understand, depending on your residence and domicile status, your liability to UK tax on earned and investment income.
3) When you’re UK resident you’re liable to UK tax on your worldwide income.
4) Liability on the arising basis.
5) Liability on the remittance basis.
W takim też sensie termin liability używany jest do oznaczenia kogoś, kto u nas nazywa się „podatnikiem”, czyli „person liable to tax”, o czym pisałem już wcześniej. Podatnik to właśnie ktoś, na kim ciąży obowiązek (ale niekoniecznie jeszcze zobowiązanie) podatkowe. Mówimy, że ktoś ma „nieograniczony obowiązek podatkowy” w Polsce, czyli płaci tu podatek dochodowy od całości swoich dochodów niezależnie od miejsca ich uzyskania (zob. przykład 3 powyżej).
A oto garść przykładów, gdzie mowa o „zobowiązaniu” podatkowym:
6) A tax liability of $100.000.
7) You’re only entitled to take the tax credit into account when calculating your UK tax liability if you’re a citizen of a state within the EEA.
8) If your foreign investment income was subject to tax in the country where it was generated, you may be able to offset this against your UK tax liability.
W tych przykładach liability ma jakąś wartość, którą się podaje wprost (przykład 6), kalkuluje (przykład 7), lub od której można coś potrącić (przykład 8). Zatem nie można użyć tu terminu „obowiązek”.
Teraz weźmy na radar termin charge oraz chargeable. Tu mamy pomoc ze strony prawa unijnego, gdzie w Tytule VI Szóstej Dyrektywy o VAT (2006/112/WE) mowa o chargeable event oraz chargeability of VAT: „Article 63. The chargeable event shall occur and VAT shall become chargeable when the goods or the services are supplied”, co w naszej ustawie o VAT zostało oddane w art. 19a tak: „Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi …”
Takich paralelizmów jest więcej. Oczywiście nie możemy przetłumaczyć „obowiązku podatkowego” jako chargeable event, ale już wiemy, że termin charge to dobry kierunek, gdzie z pomocą przyjdzie nam brytyjskie charge to tax i jego warianty, jak np. be/come within the charge to tax, charge to tax arises, tax becomes chargeable.
Przykładowe tłumaczenia:
1) In the UK, if you have a taxable presence for corporation tax you are also likely to be within the charge to VAT = Podmioty posiadające tzw. „obecność podatkową” w Wielkiej Brytanii dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych najprawdopodobniej są tam także objęte obowiązkiem podatkowym w podatku VAT.
2) All persons within the charge to VAT in Ireland are obliged to keep full and true records of all transactions = Wszystkie osoby objęte obowiązkiem podatkowym w podatku VAT w Irlandii obowiązane są prowadzić pełną i rzetelną ewidencję wszystkich transakcji.
Czas na podsumowanie. Co do zasady „obowiązek podatkowy” tłumaczę charge to tax lub podobnie z użyciem wariantów słowa charge. W przypadku tłumaczenia terminów „ograniczony/nieograniczony obowiązek podatkowy” używam słowa liability, tzn. unlimited/limited tax liability.
Natomiast gdy mam do czynienia ze słowem „zobowiązanie podatkowe”, tłumaczę tax liability, o ile możliwe, to z przedimkiem nieokreślonym a, np. „Organ określił zobowiązanie podatkowe w kwocie …” = The authority assessed a tax liability of …. .
Warto zapamiętać (podatki)
obowiązek podatkowy – charge to tax (ale czasem termin tax liability i jego warianty też pasują)
zobowiązanie podatkowe – a tax liability