Dziś znowu o procedurze cywilnej, choć krótko. Często musimy pisać o tym, co robi sąd. Poniżej trochę słownictwa, które tu stosuję. Nie będę się na razie rozwodził na słownictwem rzeczownikowym (np. co wydaje sąd), ale skupię się na czasownikach (co sąd robi):
| Sąd polski | Sąd anglosaski |
| wydaje (orzeczenie) | issues, renders
Uwaga: Słowo “enter”, jak w The court entered the judgment, nie znaczy dokładnie “wydać”, raczej chodzi o zarejestrowanie orzeczenia. Entry of judgment może nawet zostać wykonane przez kogoś innego niż sam sąd. Jest to praktyka sądów amerykańskich i radzę z tym słowem uważać. |
| ogłasza (orzeczenie) | announces |
| orzeka
Uwaga: W polskim może to być czasownik nieprzechodni, np. “Sąd orzeka w składzie 3 sędziów zawodowych”. |
rules, holds
adjudicates jeśli czasownik nieprzechodni |
| przesądza | conclusively establishes |
| dopuszcza | admits, sustains |
| przyznaje (np. odszkodowanie) | awards, grants |
| rozpoznaje | disposes of, deals with, tries, hears on the merits, adjudicates on
Nie ma dobrego tłumaczenia, bo to dość ściśle rozumiany termin prawny po polsku, zdefiniowany w orzecznictwie SN. |
| rozważa | considers, entertains |
| uwzględnia | grants, awards, gives deference to |
| stwierdza | states, ascertains |
| przyjmuje (że …) | concludes, holds, finds, establishes |
| ustala (np. w orzeczeniu zapadłym w powództwie o ustalenie) | declares |
| ustala (np. fakty) | establishes, finds |
| zmienia (np. wyrok) | varies, amends |
| przekazuje (sprawę do niższego sądu na skutek apelacji) | remands |
| przekazuje (np. akta/sprawę do innego sądu) | transmits, transfers |
| utrzymuje w mocy (orzeczenie niższego sądu) | affirms, upholds |
| opiera się | relies on |
| porusza | deals with, considers |
| podkreśla | emphasises, makes a point of noting |
| uznaje | recognises, considers |
| uchyla | reverses, quashes, sets aside |
Warto zapamiętać (postępowanie sądowe):
słowniczek powyżej